Engels Leopold

° 1919 Borgerhout

† 2003 Leuven

docent aan MNS Pius X: '46-'56

Een greep uit zijn CV:

- Hij was leerling aan het Sint-Stanislascollege, Berchem.
- Hij studeerde filosofie en theologie aan het Groot Seminarie, Mechelen en werd tot priester gewijd in 1943.
- Hij werd licentiaat Germaanse filologie aan de KUL in 1951 en promoveerde er tot doctor in
  de letteren en wijsbegeerte in 1962.
- Van 1946 tot 1956 was hij docent aan de Middelbare Normaalschool Pius X,   Antwerpen.
- In 1962 werd hij docent en in 1968 gewoon hoogleraar aan de KUL.
- Van 1959 tot 1963 was hij inspecteur Engels en Duits in het bisdom Antwerpen.
- Gedurende bijna vier decennia (1958- 1995) was hij in diverse functies (docent, rector, lid
  van de bestuurscommissie, lid en voorzitter van de academische raad) actief  in de
  Katholieke Vlaamse Hogeschool in Antwerpen. Samen met enkele nauw betrokken
  medewerkers richtte hij er de kandidatuur en licentie vertaler-tolk op.
- Hij was auteur van leerboekenreeksen voor het secundair onderwijs (Living English,
  Heutiges Deutsch, The Magic key …) en van vele taalwetenschappelijke artikels in boeken  en tijdschriften.

Pol was naar eigen zeggen een rasechte Antwerpenaar. Een bruisende jovialiteit, een aanstekelijke werkkracht, een progressieve geest, trouw in de vriendschap, een muzikaal talent. Dat zijn slechts een aantal van de talrijke kwaliteiten die hem sierden. Wie in een vriendenkring zijn gezelschap kon ervaren, weet dat hij een bijzondere man was, niet alleen omdat hij een tot ver over de landsgrenzen heen gewaardeerd linguïst en hoogleraar was, maar ook omdat hij zich diepmenselijk en emotioneel nauw betrokken voelde bij het wel en het wee in het persoonlijk leven van zijn vrienden, collega’s en studenten.

Hij was ook een echte Bourgondiër, een levensgenieter in hart en nieren. Zijn goede luim verhoogde de zielenvreugde van de deelnemers aan een gezellig samenzijn rond een lekker glas wijn en zijn soms moeilijk in te tomen enthousiasme kruidde de gesprekken over de grote en kleine dingen des levens.

Aan de KUL was hij lange tijd verantwoordelijk voor de lerarenopleiding. Met zijn ervaring als docent aan het regentaat van het H. Pius X-Instituut en zijn gedrevenheid om de taaldidactiek te moderniseren zou hij het vreemdetalenonderwijs, vooral dat van het Engels, grondig beïnvloeden.

Een grote schare van regenten en licentiaten zagen in hem de vooruitstrevende en begaafde leermeester, ja, ook de fantast, de renner die altijd mijlen voorop was, de expert in de taalwetenschap en tezelfdertijd de dromer met voldoende realiteitszin om gestalte te kunnen geven aan een toekomst die voor velen nog niet te grijpen was.

Met het H. Pius X-instituut bleef hij lange tijd erg begaan. Hij had er tien jaren gewerkt en had er goede vrienden gevonden, o.m. mgr Alfred Daelemans (1923-1997) en Jozef Vandemoortele (1915 – 1999). Later zouden heel wat van zijn oud-studenten door zijn tussenkomst leraar worden aan hetzelfde Pius X-instituut.

In de overtuiging dat de wetenschappelijke benadering van de toegepaste taalkunde het talenonderwijs moest ondersteunen, droeg hij zijn inzichten en zijn methodiek over aan zijn studenten. Zo ontstond  een ware L.K. Engels-school met als kenmerk dat zijn medewerkers niet zijn slaafse volgelingen werden, maar creatieve medewerkers die hij tot vernieuwend denken had gestimuleerd. In haar ‘In Memoriam’ verwoordt Annie Van Avermaet het zo: ‘Zijn grote bekommernis was mensen aan te trekken die didactisch zeer goed onderlegd waren, mensen die in team konden werken, die innoverend dachten en werkten. Hij stimuleerde jong talent dat alle ontplooiingskansen kreeg, om te innoveren, om nieuwe expertise te zoeken …Pol Engels gaf alle kansen aan mensen, maar was ook bezorgd om hen.’ (1)

Op talrijke nascholingssessies verkondigde hij zijn opvattingen voor een ruimer lerarenpubliek. Er was gewoonlijk veel volk, want waar ‘den Engels’ sprak, viel er meestal wel wat te beleven. Een kleine anekdote is typerend. Omdat hij meende dat hij de prof op een grove inconsequentie had betrapt, vroeg een vlijtige, jonge docent het woord. ‘Professor, wat U nu zegt, klopt niet met wat U ons vorig jaar verteld hebt.’ Daarop repliceerde Pol met de humor die hem eigen was: ‘Och man, wat ik vorig jaar heb gezegd, is al lang voorbijgestreefd!’

Op het einde van zijn loopbaan (1983) werd hij emeritus. In 1986 werd hij pastor van het universitair psychiatrisch centrum Sint-Jozef Kortenberg. Die opdracht lag in de lijn van zijn oorspronkelijke roeping en pastorale bewogenheid. ‘Eigenlijk had ik onderpastoor willen zijn,’ vertelde hij ooit, ‘maar het is helemaal anders uitgedraaid.’ Voor vrienden en bekenden bleef Pol ook de priester, die voorging in vieringen, die huwelijken inzegende, die mensen in psychische nood opving en begeleidde. Hij deed het vanuit zijn geloof, met mildheid en groot begrip.

Tot slot citeer ik nog enkele regels geschreven door Annie Van Avermaet, tot voor kort directeur aan het instituut voor Levende Talen aan de KUL: ‘Pol had ook oog en begrip voor de gekwetste mens, die hij steeds probeerde op te vangen, waar hij altijd voor in de bres sprong, onvoorwaardelijk … Kortom, hij was voor ons de gedroomde vaderfiguur, maar dan wel van een bijzondere soort.Iemand waar je graag bij gaat schuilen als de nood het hoogst is maar met wie je net zo goed kon praten of uitbundig vieren.’ (2)

In dankbare herinnering,

Etienne Becuwe

(1) Van Avermaet Annie, In Memoriam Pol Engels, Mededelingenblad van de Leuvense Germanistenvereniging, zestiende jaargang (2002-2003), p. 36.

(2) id., p. 37

Zie ook:  http://alum.kuleuven.be/germaanse/mededelingenblad/engels.htm

(Met dank aan Mia Verbanck voor de verwijzing naar de link en de foto)